Canaus intèrnes de denóncia
Es canaus de denóncia servissen a veïcular, laguens es madeishes institucions publiques, l’alèrte deuant d’actes o conductes que poguen comportar un incompliment des estruments preventius des conflictes d’interès des servidors publics. Aguesti canaus, tanben nomentadi de whistleblowing, s’orienten a proporcionar «ua alternatiua segura ath silenci» tant entàs servidors publics coma entàs ciutadans que, de bona fe, volgatz comunicar possibles situacions de conflictes d’interès o actes de presomptiva corrupcion.
L’accion d’mestièr des organs de contraròtle existent (intèrnes o extèrnes) non tostemp serà sufisent entà auer coneishença des situacions mencionades, mès que mès enes casi mès grèus. Dempús de d’un pragmatisme prudent, cau arreconéisher que bèri còps calerà compdar damb era coneishença que solament cèrtes persones de laguens o iniciades an des hèts que determinen eth conflicte d’interès.
A diferéncia des mecanismes ja existents de comunicacion o des denóncies adreçades as organs competents, es canaus intèrnes de denóncia ahigen gatges de confidencialitat e emparament ara persona que comunique es hèts, e favorissen era revelacion de situacions que, d’auta manèra, contunharien amagues, fòrça còps per pòur de represalhes. Aguestes comunicacions pòden constituïr alèrtes justificades e les cau desacadiar es mecanismes d'emparament e d’investigacion dera informacion revelada.
En quin cas que sigue, es institucions publiques no les cau percéber en l’accion d’aguesti alertadors un acte de deslleialtat; ath contrari, se tracte d’un comportament leiau que les da l’oportunitat de conéisher es mancances de foncionament intèrne e actuar en conseqüéncia entà corregir-les. En aguest sens, coma mès establidi siguen es canaus de denóncia e coma mès gatges d'emparament aufriràn, mens probabilitat i aurà qu'es alertadors de bona fe transpòrten era informacion as mejans de comunicacion o a l’opinion publica en generau. En aguestes situacions, es institucions publiques non auràn agut l’oportunitat de gerir e corregir es irregularitats mencionades eth perjudici dera confidança publica e d’auta dreita o interèssi legitimi concurrents.